Arrogantie van de macht

Kennis, machtsmisbruik en arrogantie

De wereldwijd bekende en befaamde biochemicus en voedsel deskundige Dr. Mary G. Enig (1931-2014), verzucht in haar boek “Feiten over Vetten” (2003, blz.197): Helaas zijn er tegenwoordig veel voedseldeskundigen die geloven, dat de voedselindustrie het natuurlijke voedsel kan verbeteren. Het is ironisch, dat zij het voedsel dat zij de consument afraden te gebruiken, (verzadigde dierlijke vetten en cholesterol), bij uitstek goed is voor de gezondheid.

Zo wordt tot op de dag van vandaag door de voedingsindustrieën gepropageerd, dat de natuurlijke roomboter inferieur is aan de door hen nagemaakte kunstboter.
De reden is dat roomboter voor meer dan vijftig procent is samengesteld uit “slechte” verzadigde vetten en cholesterol, terwijl hun kunstboter vooral is opgebouwd uit onverzadigde “goede” vetten zoals die overvloedig voorkomen in plantaardige oliën. De slechte vetten verhogen het cholesterolgehalte in het bloed, dat op haar beurt de belangrijkste oorzaak zou zijn van atherosclerose, de bron van alle hart en vaatziekten als hart en herseninfarcten.

Deze theorie hebben wij te danken aan de Amerikaanse wetenschapper Dr. Ancel Keys (1904-2004). Hij begon in het jaar 1950 in totaal 22 verschillende landen een onderzoek, naar door hem vermeende verbanden tussen de consumptie van dierlijke, verzadigde vetten en dodelijke hart en vaatziekten en legde in 1958 zijn eindconclusies neer in het boek “the Seven Country Studies”. Niet duidelijk is, waarom hij alleen de resultaten uit slechts zeven landen vermeldde. Vrijwel zeker omdat die onderzoeksresultaten niet goed genoeg pasten in zijn theorieën.

Voor eenieder die maar een beetje gevoel heeft voor de overweldigende genialiteit, kracht en schoonheid waarmee de natuur zich in alle facetten van het leven manifesteert, moet toch inzien, dat de conclusies van Dr. Keys over twee van de meest belangrijke bouwstoffen van het menselijk organisme, wel heel erg simplistisch en bijna aandoenlijk overkomen.

Sinds Watson en Crick in 1953 de raadselen rond het DNA-molecuul ontcijferden, weten we, dat iedere lichaamscel vanuit de genetische informaties zoals die in de celkern zijn gelegen, precies op de hoogte is van zijn specifieke taken. Voor de synthese van bijvoorbeeld moedermelk, weten de cellen waaruit de melkklieren zijn opgebouwd precies, welke voedingsstoffen zij uit het weefselvocht moeten opnemen. De samenstelling van dit product ligt genetisch vast.

De vetten in de moedermelk zijn opgebouwd uit zowel verzadigde, als onverzadigde vetten in een vastliggende verhouding en hoeveelheid. De kliercellen nemen precies die verzadigde en onverzadigde vetzuren uit het weefselvocht op, die voor de synthese van de betrokken vetten nodig zijn. Dat moedermelk, zoals door de natuur bepaald, een gezond product is, wordt bewezen door al die miljarden mensen die met moedermelk letterlijk zijn opgevoed. Een mooiere proefopstelling is niet mogelijk, maar ook niet nodig. De natuur weet. Zij zoekt niet en heeft geen gerandomiseerde, dubbelblinde onderzoekingen en protocollen nodig. Van discriminatie tussen verzadigd en onverzadigd is nooit enige sprake. Tot aan Dr. Ancel Keys. Die legde naar zijn idee dit feilen der natuur genadeloos bloot. Hoe nu? Want dat moet dan ook gelden voor alle cellen, weefsels en organen waarbij deze vetten zijn betrokken. Hersenen bijvoorbeeld! Opgebouwd voor meer dan zestig procent uit vetten! Of de lever, de nieren, de longen. Of geldt zijn vinding alleen voor roomboter? Maar ook roomboter, heeft sinds de opkomst van de landbouw en veeteelt na de laatste ijstijd (10.000 jaar voor Chr.) al die tijd ruimschoots haar waarde voor de mensheid bewezen. Is roomboter nu ineens slecht voor hart en bloedvaten omdat zij voor meer dan vijftig procent uit verzadigde vetten bestaat? Eigenlijk best vreemd, omdat de lijfarts van Dwight Eisenhower (1890- 1969), beroemd generaal en oud President van Amerika, verklaarde, dat hij in zijn jonge jaren (1921) nog maar een keer had horen spreken over een hartinfarct.
Zou Keys het wel bij het rechte eind hebben? Zouden zijn conclusies niet eerder goed bruikbaar dan waarachtig kunnen zijn? Bijvoorbeeld voor bepaalde industriële doeleinden? Wij zullen zien.

Voor de voedingsindustrie betekenen zijn ideeën de ontsluiting van een gigantische markt. Plantaardige oliën, kunnen worden gewonnen uit simpel te verbouwen en bijzonder goedkope gewassen als mais, sojabonen en zonnebloemen. Het vloeibare goud bevat in overvloed de dragers van de ultieme gezondheid: de onverzadigde vetzuren! De drager van de inferieure verzadigde vetzuren, roomboter, moest terstond worden vervangen door de veel gezondere synthetische kunstboter: margarine. Een ware, nooit eerder vertoonde revolutie op voedingsgebied, die tot op de dag van vandaag, nu via alle bestaande media, voortduurt.

Ook voor de geneesmiddelenindustrieën opende de stellingen van Ancel Keys ongekende nieuwe mogelijkheden. Alle oorzaken van hart en vaatziekten konden worden bestreden en voorkomen door een nieuwe generatie medicijnen, uitgedacht en ontworpen in chemische laboratoria.
In het jaar 1950 werden al de cytostatica of celremmers ontdekt, de grootste bestrijders van kwaadaardige nieuwvormingen ooit en daar kwam de vinding van Keys nog eens bij. Een geschenk uit de hemel! Nu kon de productie van medicijnen pas goed beginnen. En dat gebeurde! Het wereldberoemde huis PricewaterhouseCoopers, voor accountancy en belastingen, voorspelde al in 2007 voor de sector een omzetgroei oplopend in het jaar 2020 tot 1300 miljard dollar!

Een van de eerste grote problemen waarmee de margarine bereiders mee te maken kregen, was de vloeibaarheid van de oliën. Het nieuwe product moest smeerbaar zijn. Daartoe moesten de oliën worden gehard, door middel van gedeeltelijke hydrogenatie. Een chemisch proces, waarbij onverzadigde verbindingen worden omgezet in verzadigde verbindingen door toevoeging van waterstof. Zeer effectief, maar vooral ongezond. Bij deze procedure ontstaan namelijk voor het lichaam zeer schadelijke stoffen, transvetten genaamd

Aanvankelijk werd het gevaar niet onderkend en bevatten de margarines van toen soms 40-50% procent aan transvetten. (Dr. Enig). Het was deze Mary P. Enig, die in 1976 haar kruistocht tegen transvetten begon.

De weerstand was groot en de weg lang. Dr. Mary Enig overleed in 2014, maar zij kwam tenslotte als overwinnaar uit de strijd. In 2018 zijn synthetische transvetten in voedingsmiddelen in Amerika, bij de wet verboden. Denemarken zal volgen. In veel landen moet de hoeveelheid transvetten in voedingsmiddelen op het etiket worden vermeld en mag een gering percentage niet overschrijden. Hoe is de situatie in Nederland? Nederland reageert relativerend.

De mythe van de meervoudig onverzadigde vetzuren.

De vraag rijst, welke deze voortreffelijke vetzuren eigenlijk zijn. Het gaat om twee zogenaamde essentiële vetzuren, die het lichaam niet zelf kan aanmaken. Het zijn Alfa-linoleenzuur, een omega 3 vetzuur (ALA) en linolzuur, een omega 6 vetzuur (LA), beide voorlopers van meerdere andere onverzadigde vetzuren. Beide zuren zijn in bepaalde hoeveelheden en in bepaalde verhoudingen ten opzichte van elkaar, van onmisbare waarde voor een goede gezondheid.

Van de omega 3 zuren komt alleen het ALA in plantaardige oliën voor en dan nog in relatief zeer geringe concentraties. Het kent drie dubbele bindingen (onverzadigd). In het lichaam kan ALA worden omgezet in eicosapentaeenzuur, (EPA), met vijf dubbele bindingen en in docosahexaeenzuur, (DHA), met zes dubbele bindingen. Hoe meer dubbele bindingen, hoe kwetsbaarder voor bv. verhitting, oxidatie en chemische bewerkingen. Plantaardige oliën bevatten geen EPA en DHA. Alleen ALA, maar in zeer geringe concentraties.
Van de supergezonde omega vetzuren in plantaardige oliën is er vooral sprake van omega 6 vetzuren.
Een overzicht van de verhoudingen tussen ALA en LA in diverse oliën, wordt ons verstrekt door een adept van de “Voedingsraad”, het “Gezonheidsplein” en maakt veel duidelijk.

De verhouding tussen de meervoudig onverzadigde vetzuren in het lichaam ALA en LA, naar algemeen wordt aangenomen, bedraagt tussen de 1:1 en 1:3. Te hoge concentraties LA zijn, afhankelijk van de hoogte, schadelijk voor de gezondheid. Onderstaande tabellen, zoals geproduceerd door “Gezondheidsplein” op internet, leren ons het volgende:

Aantal grammen ALA en LA, ofwel respectievelijk Alfa-linoleenzuur (omega drie) en Linolzuur (omega zes), in honderd gram olie.

Soort olie	ALA	LA	Verhouding
Olijfolie	0,5	7,4	1 : 14,8
Zonnebloemolie	0,1	62,1	1 : 621
Maisolie	0,8	54,2	1 : 65
Arachideolie	0,1	22,6	1 : 226
Sojaolie	5,67	51,8	1 : 9,5
Sesamolie	0,3	41,3	1 : 137
Saffloerolie	0,2	71,9	1 : 359
Koolzaadolie	9,69	19,8	1 : 3
Lijnzaadolie	53,6!	12,8	4,5 : 1!
Kokosolie	1,7	0,00	–

Deze cijfers spreken voor zich. Tegenwoordig wordt aan margarines lijnzaadolie toegevoegd, ter aanvulling van omega 3. Gezien de overige cijfers niet echt afdoende. Zonnebloemolie is nog steeds de meest gebruikte olie in margarines. Het linolzuur gehalte in de olierestanten, die in talloze voedingsmiddelen worden verwerkt, maar ook in veevoeders, is zeer hoog. In hoge doseringen is dit zuur ontstekingsbevorderend en remt de omzetting in het lichaam van ALA in EPA en DHA, een proces dat onder normale verhoudingen al moeizaam verloopt.
Linolzuur zelf wordt omgezet in gammalinoleenzuur en het ontstekings bevorderende arachidonzuur.

Ontstekingen van de vaatwanden, door allerlei oorzaken, worden verantwoordelijk gehouden voor het ontstaan van atherosclerose. Wat dr. Keys ook beweert. Cholesterol in ieder geval niet. Dat wordt door het lichaam gebruikt voor de reparatie van bv. de celwanden, waaruit deze voor een groot deel zijn opgebouwd en die beschadigd raken door ontstekingsreacties veroorzaakt door b.v. vrije radicalen, die vrijkomen bij chronische oxidatieve, nitrosatieve of mentale stress, waarbij in het lichaam de verdedigingsfuncties (flight en fight) de sympathie functies overheersen, met alle fatale gevolgen van dien. Door stoffen als peroxynitriet die in dat soort situaties ontstaan, door homocysteïne, nicotine, acetaldehyde (alcohol), exogene giffen als allerlei chemisch afval in lucht, bodem en water, in voedingsmiddelen, in de nieuwe generatie medicijnen, endogene toxinen die zich bij ziekten van ontgiftingsorganen als lever, nieren, huid of longen kunnen opstapelen, ziekten van het immuunsysteem, diabetes mellitus 2, het metabool syndroom, maar zeker ook een overmaat aan het meervoudig onverzadigd vetzuur linolzuur, en natuurlijk ook door transvetten.

In haar boek “Feiten en Vetten”, (2003), schrijft Dr. Enig al, dat een te hoog linolzuurgehalte een hartinfarct kan veroorzaken. Zij is niet de eerste en al helemaal niet de enige die wijst op de gevaren van te hoge linolzuurconcentraties in het bloed. Getuigen hiervan vele publicaties op internet. Hiervan een aantal:

• Mens-en-GezondheidAndersEnBeter – Voeding als Medicijn
• Osteopathie Rijswijk – Linolzuur, goed voor hart en bloedvaten (docx)
• Fonteine – omega 6 vetzuren en gezondheid
• Pillie Willie – Zonnebloemwaarschuwing
• Jasper Alblas – omega-6, gezond of niet?
• A Healthy Life – ernstige zorgen over plantaardige oliën.

Naast de problemen met het zeer schadelijke transvet en de veel te hoge linolzuur waarden, is er ook nog het probleem met het gevaarlijke en ongezonde “slechte cholesterol”. Dat is te hoog en moet worden bestreden. Hetzij met b.v. medicijnen, vooral de synthetisch gefabriceerde chemische statines, of anders door het veel minder consumeren van verzadigde dierlijke vetten en zuivelproducten, vooral roomboter! Dit terwijl cholesterol een onmisbare stof is voor de synthese van meerdere vitale biologische producten. En ook nog eens door het lichaam wordt gebruikt om schade aan vaat en celwanden te herstellen, ontstaan door ontstekingsprocessen. Cholesterol is een antioxidant en onderdrukt ontstekingen!
Terwijl het cholesterol bloedgehalte wordt geregeld door de lever en de opname hiervan in de darmen van weinig betekenis is, brachten de producenten van kunstboter het “Becel ProActiv” op de markt Dit product bevat plantensterolen, die de opname van cholesterol in de darmen tegengaan. Het toevoegen van plantensterolen aan voedingsmiddelen is in Canada verboden en in andere landen fel bekritiseerd.

Zie voor uitgebreidere informatie over cholesterol en Becel ProActiv: Jesse van der Velde.

Bronnen:

• Dr. Uffe Ravnskov: The cholesterol myth. (a thriller about the biggest scientific and commercial deception of all times).
• Prof. dr. Walter Hartenbach: The cholesterol lies.

Als er dan ook nog de natuurlijk geur- kleur- en smaak nagemaakt moeten worden, en moeten worden vervangen door synthetische stoffen, is het drama compleet.

Zie hier voor een lijst van allerlei toevoegingen:

• A Healthy Life – lijst van schadelijke E-nummers.